ممکن است به عنوان مدیر یا صاحب کسب و کار با چالشی رو به رو باشید که جنبههای مختلفی دارد و همانند کلافِ در هم، گرههای کور زیادی داشته باشد. احتمالاً در حین چارهجویی برای رفع مشکل به کلماتی همچون اجایل (Agile) و اسکرام (Scrum) برخوردید. همان جا ایدهای که به ذهن میرسد این است که اگر این اجایل یا اسکرام پیاده سازی شود، نه تنها چالش فعلی ما حل میشود بلکه دیگر به چالشی نخواهیم خورد. پس خوب است سراغ یک مشاور برویم تا برای پیاده سازی آنها کمکمان کند.در این پست میخواهم در مورد روندی صحبت کنم که معمولاً برای جلسات اولیهی مشاوره در پیش میگیرم. این روند شامل چند سوال کلیدی است. تأمل بر روی این سوالات به شما کمک میکند تا با واقعیت دنیای اجایل (Agile) آشنا شوید.
چرا میخواهید به سمت اجایل (Agile) بروید؟
کلیدی ترین سوال همین است که توضیح دهید چه ضرورت و نیازی شما را به سمت اجایل (Agile) سوق داده است. این شامل همان چالش اخیری میشود که با آن مواجه شدهاید. احتمالاً چالشهای دیگری هم به ذهنتان میرسد. تمام آنها باید مورد به مورد گفته شوند. این کار به مشاور کمک میکند تا بهتر متوجه وضعیت سازمان یا شرکتتان شود. همانند دکتری که اگر علائم اشتباه به او گزارش شود، تجویز خوبی ارائه نمیدهد، برای مشاور نیز همین ماجرا صادق است. عدم شفافیت میتواند منجر به صدمات بیشتری نیز شود. بنابرین تا آنجا که میتوانید صادقانه مسائل مهم را با مشاور در میان بگذارید.
چه تصوری از اجایل (Agile) دارید؟
یکی از مهم ترین اتفاقاتی که باید در جلسات اول بیفتد یکسان کردن معنای واژه هایی است که قرار است به صورت دائم مصرف کنیم. طبیعتاً اجایل (Agile) مهم ترین کلمه است. احتمالاً با تعاریف متعددی در وبسایتها مواجه شدید. در همین بخش، یک بار برای همیشه میتوانیم این سوء تفاهم را رفع و رجوع کنیم.
Agile Manifesto یا مانیفست اجایل چیست؟
در سال ۲۰۰۱، ۱۷ نفر از برجستگان دنیای نرمافزار گرد هم آمدند و سر مانیفستی شامل چهار ارزش و دوازده اصل به توافق رسیدند. طبق تعریف شرکت یا سازمانی چابک (Agile) است که مطابق مانیفست چابک رفتار کند.
ارزشهای مانیفست اجایل چیست؟
خالی از لطف نیست که این مانیفست را با هم مرور کنیم:ما دائما به دنبال راههای بهتری برای توسعه نرم افزار هستیم. این مطلب را علاوه بر آنکه خود انجام میدهیم، به دیگران نیز کمک میکنیم تا آنرا انجام دهند.از این رو به این ارزشها پایبندیم:• افراد و تعاملاتشان بر هر فرایند و ابزاری ارجح است.• نرمافزاری که کار کند بر مستندهای جامع الویت دارد.• مشارکت با مشتری بر قرارداد کاری الویت دارد.• پاسخ به تغییر الویت بیشتری نسبت به ادامه دادن یک برنامه قبلی دارد.ما برای مواردی که در سمت راست آمده اند ارزش بیشتری نسب به موارد سمت چپ قائل هستیم.
در صورتی که تمایل دارید به درک عمیقتر و عملیتری از این ارزشها برسید، می توانید به اپیزود دوم پادکست اجایل گپ گوش دهید.
اصول مانیفست اجایل چیست؟
ما از این اصول پیروی میکنیم:• الویت اول ما کسب رضایت مشتری است که از طریق انتشار زودهنگام و پیوسته نرم افزاری ارزشمند برآورده میشود.• با آغوش باز تغییر نیازمندیها (حتی در اواخر فرایند توسعه) را میپذیریم. فرایندهای چابک، تغییر را در راستای مزیت رقابتی مشتری مهار میکنند.• تحویل زود به زود (از دو هفته تا دو ماه) نرم افزاری که کار کند.• کار کردن روزانه برنامه نویسها و ذینفعان کسب و کار در طول پروژه، امری ضروری است.• پروژهها را بر دوش افراد با انگیزه بنا کنید. فضای لازم را به آنها بدهید و از نیازهایشان پشتیبانی کنید. به آنها اعتماد کنید تا کارها به خوبی انجام شود.• موثرترین و کارآمدترین روش انتقال اطلاعات درون و بیرون تیمی گفتگوی چهره به چهره است.• نرم افزار قابل استفاده اولین معیار سنجش پیشرفت است.• فرایندهای چابک توسعه پایدار را ترویج میدهند. حامیان مالی، توسعه دهندگان و کاربران باید بتوانند پیشرفت ثابتی را برای مدت نامحدودی حفظ کنند.• توجه مداوم به برتری فنی و طراحی خوب منجر به افزایش چابکی میشود.• سادگی، هنر به حداکثر رساندن مقدار کار انجام نشده، امری ضروری است.• بهترین معماری ها، نیازمندیها و طراحیها از تیمهای خود سازمانده سر میزند.• تیم در فواصل منظم نسبت به موثرتر شدن عملکردش فیدبک میدهد و سپس بر اساس آن رفتارش را تنظیم و هم سو میکند.
برای جا افتادن تفکر اجایل (Agile) چقدر حاضرید هزینه کنید؟
هر تغییری هزینه دارد. قبل از بسم الله گفتن و شروع روند جدید از خود بپرسید که چقدر حاضرید برای این تغییر هزینه کنید؟ این هزینه میتواند هم مالی باشد و هم زمانی. واقعیتی که نمیتوان کتمانش کرد این است که هیچ تخمین دقیقی نمیتوان برای این تغییر و تحول ارائه داد. چرا که با فضایی پیچیده با یک عالمه نادانستگی رو به رو هستیم. پارامترهایی که بر روی پیچیدگی تأثیر میگذارد عبارتند از:• سازمان به چه میزان با بحران رو به رو است؟• تعداد اعضای سازمان چقدر است؟• چند نفر بر روی هر محصول کار میکنند؟• کیفیت روابطی که بین اعضای تیم وجود دارد چگونه است؟• اعضای سازمان چقدر در مقابل پذیرش تفکر و فرایند جدید باز عمل میکنند؟• فرایندی که بین نقشها و دپارتمانهای شرکت برقرار است چگونه است؟• چه سیاستهای منابع انسانی بر شرکت حاکم است؟• شرکت در چه فضای رقابتی فعالیت میکند؟
نتیجهگیری
مسیری که برای به کار بردن تفکر اجایل (Agile) پیش روی هر شرکتی قرار دارد راحت نیست. اما از آن طرف نمیتوان گفت سخت است! کاملاً به شرایط شرکت بستگی دارد. اگر اذهان با جنبههای مختلف این تغییر و تحول آشنایی داشته باشند با آمادگی بیشتر با آنها مواجه میشوند.