یکی از چالشهایی که تیمهای چابک دارند این است که آیا وقتی یکی از فریم ورکها را برای رسیدن به اهدافشان انتخاب میکنند اجازه دارند تغییری در قوانین آن ایجاد کنند یا خیر. اگر میتوانند چه زمانی میتوانند این تغییرات را اعمال کنند. اساتید هنرهای رزمی معتقدند که تسلط بر هر چیزی سه مرحله دارد. این مقاله با الهام از کتابِ Coaching Agile Teams سعی بر آن دارد که با توضیح هر کدام از این مراحل و بررسی هر کدام در تیمهای چابک، برای رفع این چالش راه حلی را ارائه دهد.
مرحله اول: شو، از قوانین پیروی کنید.
در این مرحله لازم است بدون آنکه به دنبال دانستن اهداف و علت باشیم، فقط از قوانینی که از پیش تعیین شده است پیروی کنیم. در چابکی نیز قوانین بسیارند. قوانین به افراد کمک میکنند تا از الگوهای پیشین خود فاصله بگیرند و از طریق تقلید و تکرار آموزش ببینند.
مرحله دوم: ها، قوانین را بشکنید.
در این مرحله هنرجوی رزمی اصول اولیه را درک کرده است و آماده است که از دستورات سفت و سخت مربی رها شود، در نتیجه شروع به سوال پرسیدن میکند و سعی میکند با تجربه کردن شروع به کشف روشهای جدید کند. سپس آماده ی شکستنِ قوانین میشود و شروع به تغییر دادنِ آنها میکند؛ در این مرحله هنرجو سعی میکند که اصول زیربنایی و اصلی را رعایت کند، در واقع فقط روشِ رسیدن به هدف تغییر کرده است.
در تیمهای چابک پس از عبور از مرحله ی «شو» و تغییر قوانین، با استفاده از مکانیسم بازرسی و تطبیق (inspect and adapt) بررسی میکنند که آیا این تغییرات مفید بوده است یا خیر؟ و در ادامه اصلاحات لازم را انجام میدهند.
مرحله سوم: ری، خودِ قانون باشید.
در این مرحله قوانین قدیمی یا قوانینِ تغییر یافته بخشی از وجود هنرجو شدهاند. آموزش از طریق کشفیات فردی اتفاق میافتد، در واقع در این مرحله هنرجو از استاد پیشی میگیرد چرا که همه یآنچه را که باید میآموخته، کاملا درک کرده و به سطوح بالاتری نسبت به استاد رسیده است.پس از رسیدن به این مرحله هنرجو میتواند خودش قوانینی را خلق کند و با استفاده از قوانینی که خود تعیین کرده به نتیجه برسد. برای مثال تیمهای چابک ممکن است تصمیم بگیرند که چیز دیگری را جایگزین جلسات روزانه کنند. این جایگزین قطعا همه اصولِ زیر بنایی را در بر دارد و حتی باعث عمیقتر شدن آنها میشود.
حال که تا حدودی با مفاهیم کلیِ شو-ها-ری آشنا شدیم لازم است نکاتی را در این خصوص بیان کنیم و به اشتباهات رایجی که در این زمینه تیمها و افراد مرتکب میشوند، اشاره کنیم.
یک تیم ممکن است در بازههای زمانی مختلف و یا در زمینههای مختلف، در مراحل متفاوتی قرار داشته باشد. برای مثال ممکن است تیم در برگزاری جلسات برنامهریزی در مرحله "ری" و در برگزاری جلسات روزانه در مرحله "شو" و در برگزاری جلسات رترو در مرحله "ها" باشد. پس مشاهده میکنید که یک تیم به طور همزمان میتواند در مراحل مختلف باشد.همچنین هر کدام از افراد با توجه به تسلط و تجربهای که دارند نیز میتوانند در مراحل مختلف باشند. بنابراین نباید انتظار داشت که شاهدِ پیشرفت یکنواختی در تیمها باشیم.
همانطور که اشاره شد تسلط همه افراد بر اصول، اهداف و مفاهیم چابکی بسیار اهمیت دارد. بنابراین پیش از آنکه به سراغ تغییر دادن قوانین و یا ساخت قوانین جدید برویم بهتر است از وجود این تسلط مطمئن شویم. به بیان دیگر اگر ما در پیادهسازی اصول اولیه دچار مشکل هستیم و هنوز به درک درستی از قوانین و اهداف نهفته در آنها نرسیدهایم اجازه تغییر آنها را نداریم.اگرتیمی بیتوجه به این نکته فقط قوانین را تغییر دهد بعد از مدتی متوجه خواهد شد که این تغییرات نیز به آنها کمکی نخواهد کرد.
برداشتی که میتوان از این مراحلِ پیشرفت در هنرهای رزمی داشت این است که هر کسی برای پیشرفت کردن در هر چیزی لازم است ابتدا بر اساس یک دستور از پیش تعیین شده شروع به کار کند و مسیری که دیگران قبلا رفتهاند را برود. در ادامه اگر مسیر به درستی پیموده شده باشد میتواند برای رسیدن به هدف خود روشهای جدید پیدا کند و در نهایت با تمرین بیشتر میتواند به مرحلهای برسد که بدون نیاز به هیچ دستورالعملی روشهای جدیدی را برای رسیدن به هدف خلق کند و در عین حال به اصول پایبند باشد.